Σπουδαίος είναι ο ρόλος του σχολικού περιβάλλοντος και της εκπαιδευτικής διαδικασίας στην επαφή του παιδιού με την λαϊκή παράδοση.
Ένας τρόπος, για να μυήσουμε τα παιδιά στην γοητεία του παρελθόντος, είναι η παρουσίαση διαφόρων εθίμων και συνηθειών που παρατηρούνται πανελλαδικά ή σε ορισμένες περιοχές . Οι συνήθειες αυτές εκφράζουν τόσο την πολιτισμική θέση του ντόπιου πληθυσμού, όσο και τη σύνδεσή του με παλαιότερους που πέρασαν από εκείνη την περιοχή.
Ένα έθιμο που συναντάμε σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας, είναι η κυρά Σαρακοστή.
Για να φέρουμε σε επαφή τα παιδιά του νηπιαγωγείου και όχι μόνο, με την παράδοσή μας φτιάξαμε την κυρά Σαρακοστή με ζυμάρι (ζυμαρένια κούκλα) και με την βοήθεια της κούκλας , ζωντανέψαμε αυτό το έθιμο στην σχολική τάξη.
Η ζυμαρένια κούκλα σαν μέσο, θα μας βοηθήσει να δραματοποιήσουμε την παρουσίαση της σαρακοστής και να περιγράψουμε τα έθιμα με έναν ζωντανό και γλαφυρό τρόπο ώστε να προκαλέσει ενδιαφέρον στα παιδιά .
Η «κυρά-Σαρακοστή» λειτουργούσε ως ένα αυτοσχέδιο ημερολόγιο το οποίο βοηθούσε «τους παλιούς» να μετρούν τις εβδομάδες που μεσολαβούσαν από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι την Μεγάλη Εβδομάδα. Συνήθως, ήταν η ζωγραφιά, μιας γυναίκας με μαντήλι στο κεφάλι, επτά πόδια, σταυρωμένα χέρια ?επειδή προσευχόταν? και χωρίς στόμα, διότι νήστευε όλη αυτή την περίοδο. Κάθε Σάββατο, ξεκινώντας από το Σάββατο που ακολουθούσε μετά την Καθαρά Δευτέρα, η κυρά-Σαρακοστή «έχανε» ένα πόδι. Το τελευταίο μάλιστα, το οποίο κοβόταν το μεγάλο Σάββατο, σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας το τοποθετούσαν μέσα στο ψωμί της Ανάσταση και σε όποιον τύχαινε, του έφερνε καλή τύχη (κάτι σαν το φλουρί της Βασιλόπιτας)! Εκτός από χαρτί, η κυρά-Σαρακοστή μπορεί να φτιαχτεί επίσης από ύφασμα, αλλά και από ζυμάρι.
Εμείς, την φτιάξαμε με αλατόζυμο, ένα ωραίο υλικό που επειδή έχει πάρα πολύ αλάτι δεν χαλάει για πάρα πολύ καιρό ? έχει τις ιδιότητες του πηλού ή της πλαστελίνης.
Υλικά κατασκευής
- 3 κούπες αλεύρι
- 1 κούπα αλάτι
- 1 κούπα νερό
- μπαχαρικά για διακόσμηση όπως γαρύφαλλο ή μαχλέπι
- Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 160° C στον αέρα.
- Βάζουμε τα υλικά για το ζυμάρι σε ένα λεκανάκι και τα ζυμώνουμε μέχρι να γίνει μια ελαστική και ωραία ζύμη.
- Πλάθουμε την Κυρά Σαρακοστή με το ζυμάρι φτιάχνοντας το σώμα, τη φούστα, το πρόσωπο, τα πόδια της, τη διακοσμούμε όπως θέλουμε και τη βάζουμε σε ένα ταψί το οποίο έχουμε στρώσει με λαδόκολλα.
- Ψήνουμε για 20 με 30 λεπτά. Μας ενδιαφέρει να στεγνώσει και όχι να ψηθεί.
Καλή σαρακοστή!!!